Bouwen met hout uit je achtertuin

FREDERIKSOORD – 8 FEBRUARI 2022 Een mooie opkomst afgelopen maandag in de Versnellingshoeve ’t Kiemt in Frederiksoord. Ruim 60 mensen hadden zich aangemeld voor de inspiratieavond ‘Bouwen met hout uit je achtertuin’. Onder hen een groot aantal ondernemers uit de regio die wellicht onderdeel kunnen en willen maken van de lokale houtketen. Maar ook enkele particulieren die graag willen meedenken met het verder ontwikkelen van de lokale houtketen. De initiatiefnemers van Bosch Hout willen het lokale hout bewerken voor de lokale bouwsector. Want er is voldoende én het is van goede kwaliteit. Bovendien: je bespaart op transport- en brandstofkosten, reduceert de CO2-uitstoot én versterkt de lokale economie.

Tijdens de inspiratieavond lichtten de panelleden – Hilco Broekman (Bouwbedrijf Broekman), Paul Paternotte (Pauls Houtzagerij) en Martijn Jansen (Bosgroepen) – hun beweegreden voor een lokale houtketen toe. Zij benadrukken hun wens om meer ondernemers aan te laten sluiten: om dit initiatief te laten slagen, zijn meer afnemers van hout nodig. Denk aan aannemers, hoveniers, meubelmakers, bouwmarkten, klusbedrijven, etc. Gespreksleider Andries Ophof motiveerde de aanwezigen om te reageren, vanuit hun expertise en eigen ervaringen. En daar werd gretig gebruik van gemaakt.

Expeditie Circulair Westerveld
Toen vorig jaar de oproep van Expeditie Circulair Westerveld (ECW) kwam om een circulair idee aan te dragen, reageerde Broekman met het idee van een lokale houtketen. Inmiddels bestaat de houtketen uit leverancier Maatschappij van Weldadigheid, Pauls Houtzagerij als zager, en Stichting Veuruut, Rens Oor en Bouwbedrijf Broekman als lokale afnemers. De volgende stap is om meer afnemers en gebruikers van lokaal hout in deze omgeving te krijgen; uitbreiding van de lokale houtketen dus én van de expertise. Wiebe Lamsma en Eva Flendrie ondersteunen het initiatief vanuit innovatiehub de Versnellingshoeve, waar ondernemers hulp kunnen krijgen voor hun circulaire ambities. Het project is mede gefinancierd nanuit Regio Deal Zwolle en NICE Moves in Meppel.

Van boomstam naar woning
In de bossen van de Maatschappij groeit jaarlijks zo’n 4000 kuub bosbouw, daarvan is ongeveer 25% zaaghout. Jansen bevestigt dat een groot deel van het hout uit de bossen van de Maatschappij niet lokaal verwerkt wordt, maar op transport gaat -naar Nederland en Duitsland- en dan weer terugkomt. Dat is zonde! Paul Paternotte heeft een mobiele houtzagerij en zaagt jaarlijks ongeveer 100 kuub, maar benut daarmee niet zijn volle capaciteit. Broekman is zijn grootste afnemer. Ten behoeve van houtskeletbouw, schuurtjes, overkappingen en gevelbekleding gebruikt het bouwbedrijf vooral Lariks- en Douglashout, ongeveer 10-15% van het totale houtgebruik dat voor een woning gebruikt word. Daarom de wens om dit uit te breiden naar meer houtsoorten (dennen, beuken, eiken), die ook geschikt zijn voor toepassingen binnen.

Vurenhout (gezaagd van dennen) is ook geschikt voor houtskeletbouw, maar vraagt om een langere en intensievere bewerking, opslagruimte en een droogruimte. Daar is andere expertise voor nodig, dus een uitbreiding van het netwerk én van de houtketen. Bouwcenter Concordia in Meppel heeft al aangegeven mee te willen werken/denken aan een lokale houtketen. Zij bevestigen dat veel van het vurenhout nu uit Duitsland en Scandinavië gehaald wordt. Een andere waardevolle schakel in de
lokale houtketen is een droogkamer; nodig om hout geschikt te maken voor andere toepassingen. Houthandel Wicherson in Steenwijk heeft twee droogkamers.

Van de stam is ongeveer 55% geschikt voor de bouw. Voor het restant moeten toepassingen gezocht worden in plaats van verwerking in de biomassacentrale. Onder de aanwezigen zitten diverse gebruikers van hout die benieuwd zijn naar dat restant en zien mogelijkheden voor gebruik in de tuin, maar ook binnen.

Kan lokaal hout gebruikt worden voor binnenhout?
Broekman benadrukt om te blijven denken in mogelijkheden; door het uitbreiden van expertisegroep maar ook door gebruik te maken van een groep studenten van Windesheim Zwolle. Zijn gaan komend half jaar onderzoek doen naar de haalbaarheid van de lokale houtketen, kijkend naar kosten, milieu, wetten en regels en de benodigde certificeringen. Ook de aanwezige wethouder van Westerveld vindt het een mooi initiatief en belooft er aandacht voor te vragen in het college.

De inspiratieavond werd afgesloten met het verzoek om zich aan te melden voor het traject. Uit handen van Erik Vijn (Stichting Veuruut) ontvangen de panelleden en gespreksleider een vleermuiskast, gemaakt van restanthout door mensen van Stichting Veuruut.

Meer informatie?
De ketenpartners van Bosch Hout willen graag in contact komen met meer regionale ondernemers die hout afnemen/gebruiken. Het idee heerst dat lokaal hout gebruiken kostbaarder is. Maar steeds vaker geeft de consument aan dat ze best bereid zijn wat meer te betalen voor een product dat lokaal geproduceerd en verwerkt wordt. Dat stukje bewustzijn motiveert de huidige ketenpartners om dit initiatief door te zetten en verder uit te breiden. Het ontstaan van de lokale houtketen is niet gestoeld op idealisme maar op realiteit. Belangstellende ondernemers kunnen zich melden bij een van de ketenpartners of door een mail te sturen naar start@versnellingshoeve.nl.